Slaap is al zo oud de mens is, dus zo oud als moeder aarde bestaat. Wij weten ook al zolang we bestaan dat slaap goed voor ons is, meer goed voor ons is dan we vaak bewust zijn.
Ik zal proberen in jip en janneke taal te duiden waar het hier omgaat, niet omdat ik mijn lezers niet hoger acht, maar het is best wel comlexe materie, omdat het gaat over ons.
Wij zijn complex, zowel ons lichaam en alles wat er mee samenhangt zoals geest en ziel. Wat eens te meer aangeeft dat het een afbreuk is aan ons zijn als we zouden geloven dat wij er toevallig zijn en dat onze nieren toevalligerwijze precies daar zitten waar ze horen en wij ogen, in tegenstelling tot wat onze ouders en ik mijn kind nu wil laten geloven, in onze achterhoofd hebben, maar "toevallig" gewoon op de daarvoor bestemde plek zitten, ook als je uit je nekt klets dit komt omdat onze mond toch weer "toevallig" daar zit waar je tanden ook zitten, je weet wel daar waar je je eten onder je neus naar binnen stouwt.
We leiden een hectisch leven, een leven wat in de persoonlijke sfeer maar ook in de werksfeer moet voldoen aan onze of andermans verwachtingen.
Door de automisering onstaan er als het ware steeds meer zittenden beroepen, wat we best mogen aanmerken als een potentieel gevaar tav onze gezondheid. De schade die een zittend beroep veroozaakt kunnen we het best vergelijken met een verslaving aan een stevige drug of suikers.
Ondanks dat er een stijgende bewustwording ontstaat tav gezonheid en gezondleven, helaas alleen nog maar het sterkt merkbaar bij de doelgroep die wij voor het gemak maar even kwalificeren als hoger opgeleiden, behoeft voeding een nog veel groter aandachtsgebied onder de bevolking, Nederland breed zal ik maar zeggen, dus onder alle lagen van de bevolking.
We eten steeds meer geprepareerde voeding, steeds meer heel en half fabrikaten, je weel wel de pakkjes, de zakjes de magnetron bakjes en wat al niet meer zij, nog maar niet te spreken over de snacks en het fastfood dieet. Zelf spreek ik liever over het fastfood syndroom welke een grote boosdoener is gebleken uit vele onderzoeken met betrekking tot onze westerse ziekten en kwalen.
De technologische “vooruitgang” blijkt niet in alle opzichten een vooruitgang te zijn. Computers en aanverwante artikelen, leveren ons dus ook steeds meer geprepareerde “voedings”middelen.
De automatisering werpt steeds sneller en meer licht op bepaalde zaken, maar dat doen computerschermen zelfs vaak iets te letterlijk, zoals het inmiddels steeds bekender blauwe licht wat van computerschermen en smartphones afspat.
Recentelijk hebben we allemaal de monster prestatie van Maarten van der Weijden mogen meebeleven, en wat opviel en eigenlijk ook weer niet, omdat we er inmiddels min of meer aangewent zijn geraakt, was het blauwe licht wat hij in zijn duikbril had toegevoegd. Het blauwe licht moest hem gedurende de donkerte, de nacht, wakker en alert houden. Hoeveel bewijs willen me nog meer wat het dus met je hersenen, je lijf doet. Het kan dus heel erg handig zijn als het heel erg nodig is om helder te blijven en niet standaard met de kippen op stok in te kakken, zoals de natuur het eingelijk heeft bedoeld.
Misschien klinkt het wat eigenaardig maar voorgenoemde zaken zijn aanleiding voor oxidatieve stress. Maar ja wat is oxidatieve stress? Dat is een toestand in je stofwisseling waarbij meer dan normaal, reactieve zuurstofverbindingen in de cel wordt gevormd of reeds aanwezig is.
Stofwisseling betekend letterlijk, van stof wisselen, dus wat je in je mond stopt en hopelijk goed wegkauwt, wordt omgezet in stoffen die vele malen kleiner zijn dan jouw net verorberde boterham of hollandse pieper, tot stof die het bloed via de darmen kan opnemen om de cellen te voorzien van energie en om afbraak produkten weer te kunnen uitscheiden, dus door je uitademen, en je toiletgang of het zweet wat je verdient door hard werken of angst in meer en mindere mate.
Zoals gezegd wil ik het jip en janneke niveau ook hierbij proberen vast te houden anders wordt het echt complex en dan ontgaat de boodschap.
Wat is er nu mis met oxidatieve stress? Nou het is eigenlijk een teveel, een meer dan normaal.
Oxidatie kennen we allemaal wel van metaal zoals bijvoorbeeld je doos met spijkers die je in de regen hebt laten staan en gaat roesten. Metaal gaat door het vocht een verbinding aan met zuurstof wat aanleiding is tot het ongewenste en zeer bekende roesten. Als dit proces te lang zo blijft of te vaak voorkomt is dit aanleiding tot teveel roestactiviteit en verliezen de spijkers daardoor zoveel kracht dat het niet meer veilig inzetbaar is voor het doel waarvoor ze gemaakt zijn.
Met andere woorden de spijkers zijn te lang onderhevig aan stress geweest.
Stress kan heel ruim worden omschreven als een reactie op elke prikkel of conditie die spanning veroorzaakt. Dat kan positief en negatief zijn en beiden kunnen lang aanhouden.
Probeer je maar eens te herinneren wanneer je voor het laatst een hele lange lach salvo hebt gehad, je buikspieren verkrampen, en ademhalen wordt er niet makkelijker door.
Maar wat als je negatieve stress ondergaat, iets wat je over een bepaalde periode moet ondergaan en waar je niet echt op zit te wachten noch onderuit komt of kan ont"vluchten", wat voor een knoop in je maag zorgt.
Behalve tevreden is te nooit goed en daar moeten we ook voor zien te waken.
Hoewel we niet altijd direct een link leggen tussen oorzaak en gevolg is die er eingelijk bijna altijd.
Slechte voeding, dus geprepareerde voeding, ook wel fabrikaten of half fabrikaten genoemd en in de volksmond blik of pakjes voer, jouw werk-, school-, en sociale druk, het te laat naar bed gaan en/of voor het naar bed gaan nog allerlei vormen van social media checken, en checken en voortdurend checken, zijn stressoren die zorgen voor oxidatieve stress, een teveel van, waardoor we een goede, broodnodige of beter gezegd levensbehoudende nachtrust moeten ontberen.
De nachtrust zorgt ervoor dat we helen, dat we rusten, weer op lengte komen letterlijk en figuurlijk, want we krimpen overdag omdat we rechtop lopen, onze ruggenwervel kakt een beetje in gedurende de dag, maar dat is ook geestelijk zo, omdat we door intensief gebruik uitgeput raken en dus zelfs soms tussendoor in kakken, wat op de snelweg weer niet zo heel erg handig is.
De nacht is ervoor zodat we van alle stress, alles wat stress veroorzaakt, alle prikkels die actie eisen, tot rust worden gemaand waardoor lichaam en geest weer in harmony komen met elkaar. We genezen in meer en mindere mate als het ware tijdens onze slaapronde.
Hebben we een slechte nachtrust dan helen we ook minder en zal de oxidatieve stress die ons als het ware oproept dat het tijd wordt om te gaan slapen niet verminderd. Dit heeft sterkte invloed op ons welzijn, en dus ook op onze antioxidante reactie. Laat ik zeggen dat het een slechte reactie heeft op het ontroesten.
Voorbeeld: stel je voor je hebt een houtkachel, lekker warm en koozie ben je aan het fikken, af ten toe spat er wat af en komt op je tapijt terecht wat direct inbrand en een schroeiplek achterlaat. Dat doet stress als het ware in je lijf, dat doet bijvoorbeeld roken heel sterk met je longen en je lever en je nier om dit heldere en beeldende voorbeeld voor iedereen maar weer eens in te zetten.
Dat schroeien mag je zien als oxideren. Vitamine C is bijvoorbeeld een antioxidant en zorgt er mede voor dat het lichaam die rommel die schroeiplek opruimt en herstelt. Een mooi mechanisme, wat dat betreft is ons lichaam een machine van ongekende complexiteit met ongekende mogelijkheden.
Maar pas op je weerbaarheid kun je ook tot een limit pushen, tot het punt dat het lichaam dat niet meer kan.
Teveel stress en te weinig slaap zijn van die factoren die een ramp kunnen veroozaken in je lijf, waardoor organen het zouden kunnen gaan begeven. Stress en te weinig slaap jagen elkaar aan waarbij de stress het altijd wint van de slaap.
Oxidatieve stress commandeert nl het lijf om te gaan slapen zodat de antoxidantie aan het werk kan. Geen slaap betekend meer oxidatieve stress, betekend meer commando´s tot slapen, maar omdat je daar niet aanvoldoet, krijg je steeds meer oxidatieve stress met weinig tot geen antioxidante reactie waardoor het “roesten” een vlucht neemt en je van binnen als het ware wegschroeit, opraakt. Je raakt daar zo door beschadigd van binnen, dat je dat heel duur komt te staan.
De sluipende moordenaar oxidatieve stress kent geen genade, omdat het je keer op keer waarschuwt, steeds vaker waarschuwt maar geen gevolg krijgt en zal voor een schade zorgen die zich wellicht jaren later openbaart waardoor niemand meer een linkt legt met wat er al jaren speelt. Ook de huisarts kijkt nog te vaak niet verder dan zijn neus lang is en zal zich met hart en ziel storten jouw klachten door symptoom bestrijding.
Veel klachten vinden hier hun oorsprong en ondanks dat je iedere dag een signaal krijgt om je rust te pakken is deze poortwachter ook jouw sluipmoordenaar die alleen beteugelt kan worden als je doet wat hij van je vraagt. Doe je dat niet kan hij niet anders dan de pot zo verteren waardoor jou de deksel wacht.
Oxidatieve stress is dus niet slecht als het maar in balans is met je antioxidante respons. Als die balans zoek is wordt je of snel of velen jaren later ziek, en vaak onherstelbaar ziek en is je enige hoop mogelijkerwijze de apotheek of erger nog de chirurg.
Laat het niet aankomen op een dergelijk ingrijpen van buiten af terwijl je van binnenuit een systeem voor jou aan het werk hebt die je wil bewaren voor een buitensporige ingrijpen door derden.
Luister naar je lijf, neem je rust, pak je nacht waar het voor bedoeld is en zorg ervoor dat jij de vaak onvermijdelijke stress, de negatieve en postieve varianten, de volgende nieuwe dag weer fris en fruitig te woord kan staan, van repliek kan dienen, zonder dat je met je bek vol tanden komt te staan en uiteindelijk niemand meer een weerwood heeft.
Goede nachtrust, goed slapen is de antioxidant, is het antwoord, het weerwoord op oxidatieve stress.
(y)
